FYTOFTOROZA – zdemaskowana po latach

dr-tomasz-oszako

Phytophthora jako czynnik chorobotwórczy roślin znany był już od 150 lat temu, jednak prawdziwą jego naturę poznano dopiero w ostatnim dziesięcioleciu. Według dotychczasowych badań do 1991 r. rozpoznano 66 gatunków Phytophthora, a w okresie ostatnich 8 lat odkryto i opisano kolejnych 26 gatunków, spośród których aż 16 atakuje drzewa.

W ostatnich ćwierćwieczu na terenie całej Europy zaobserwowano istotne pogorszenie stanu zdrowotnego wielu gatunków drzew liściastych, a szczególnie dębów, jesionów i olsz, a także brzóz oraz topoli. Proces ten jest tym bardziej niepokojący, ponieważ właśnie z gatunkami drzew liściastych wiązano sens przebudowy monokultur iglastych, sosnowych i świerkowych, celem uzyskania stabilnych ekosystemów leśnych, lepiej przystosowanych do globalnych zmian klimatu.

W latach 80-90. ub. stulecia silnie wydzielały się buki zarówno na północy (RDLP Szczecin), jak i na południu kraju (RDLP Kraków). Zjawiskiem ostatnich lat jest zamieranie jesionów, obserwowane na szeroką skalę poza Polską również w Austrii, na Litwie i w Szwecji oraz zamieranie olch, które szczególnie intensywnie przebiega we Francji, Niemczech i w Wielkiej Brytanii. W Polsce odnotowano na razie zamieranie drzewostanów rosnących wzdłuż cieków wodnych.

Dr inż. Tomasz Oszako (IBL): Dzięki współpracy międzynarodowej fitopatologów z genetykami stwierdzono w Polsce po raz pierwszy na świecie nowy gatunek Phytophthora polonica oraz jednocześnie w Polsce, Francji i Hiszpanii Pythium spiculum, Pythium sterilum i Pythium quercum. Należą one do grupy Oomycetes – organizmów zbliżonych do glonów, dla których utworzono nowe królestwo Chromista. Jednocześnie po raz pierwszy w Polsce stwierdzono uszkodzenia korzeni i podstawy pni przez gatunek rodzaju Phytophthora w drzewostanach: świerkowych – P .citrophthora, dębowych – P .cinnamomi i P .quercina, bukowych – P. citricola i P. cambivora oraz olszowych – P. alni.

“Trybuna Leśnika” nr 11/2009 r. PDF