„Prastara Puszczo,
trwaj wiecznie w swej potędze i pięknie,
ucz nas jak kochać ojczystą przyrodę…”

To motto widniejące na kamieniu pamiątkowym, odsłoniętym we wrześniu br. przed siedzibą Dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego, ma szczególne znaczenie, gdyż w tym roku mija 600 lat ochrony Puszczy Białowieskiej.
Puszcza Białowieska to pozostałość większych obszarów leśnych środkowo-wschodniej Europy, z których wydzieliła się jako samodzielna jednostka administracyjno-gospodarcza w XV wieku. Na skutek trwałej izolacji od innych kompleksów leśnych, z biegiem lat uwypukliła się jej szczególna wartość i unikalne walory przyrodnicze. Puszcza ta wyróżnia się panowaniem lasów liściastych i mieszanych z udziałem drzewostanów pierwotnego pochodzenia, o zróżnicowanej strukturze wiekowej, warstwowej i gatunkowej. Charakterystyczną jej cechą jest znaczny udział starych drzew i innych elementów pierwotnej Puszczy, zwłaszcza ogromne bogactwo gatunkowe roślin zarodnikowych i zwierząt bezkręgowych, wykorzystujących wykroty drzew i resztki rozkładającego się drewna.

Unikalność Puszczy Białowieskiej stwarza warunki do kompleksowych, wieloletnich badań zmian ekosystemów leśnych i stanowi obiekt modelowy do porównań oraz określenia właściwych metod ochrony, a także gospodarki leśnej zgodnie z zasadą trwałego i zrównoważonego rozwoju.
Podkreślić również należy, że stopień zachowania pierwotności zdecydował o tym, że Białowieski Park Narodowy jest jedynym w Polsce obiektem przyrodniczym wpisanym na listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. W 1996 r. powierzchnia Białowieskiego Parku Narodowego została powiększona i obecnie zajmuje 10517,27 ha, w tym 5725,70 ha objęte jest ochroną ścisłą, co stanowi 16,6% polskiej części Puszczy Białowieskiej. Pozostała część Puszczy to lasy gospodarcze, które tworzą Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Puszczy Białowieskiej”. Unikalne walory przyrodnicze Puszczy Białowieskiej zdecydowały o tym, że cała jej część należąca do Polski włączona została do Europejskiej Sieci Obszarów Chronionych Natura 2000…

“Trybuna Leśnika” nr 12/2009 r.