Woda i zmiany klimatu, a gospodarka leśna

Polska pod względem swych zasobów wodnych nie należy do potentatów. Nasz kraj pod tym względem zajmuje 22. miejsce w Europie. Ogólny bilans wodny decyduje w znacznym stopniu o charakterze zmian klimatu. Naukowcy stwierdzili, że w zmianach klimatycznych zaznacza się 179-letni cykl planetarny. Jednak jednocześnie modyfikację tych zmian możemy zawdzięczać aktywności słońca i z nią związanemu 11-letniemu cyklowi temperatury powietrza i wielkości opadów. Ważne są również 8-letni cykl amplitud temperatury powietrza i zawartości w atmosferze pyłu wulkanicznego oraz 4-letni cykl opadów i temperatur związany z wzajemnym oddziaływaniem Księżyca i Ziemi.
W warunkach obserwowanego wzrostu temperatury powietrza oraz wydłużenia się sezonu wegetacyjnego istotnym czynnikiem decydującym o rozwoju lasów jest niedobór wody. Obserwowane w ostatnich latach obniżanie się poziomu wód gruntowych jest skutkiem braku zwiększenia opadu rekompensującego wzrost potrzeb wodnych lasów.
Pod względem warunków wodnych coraz częściej zdarzają się katastrofy – powodzie i susze. Te skrajne sytuacje w skali lokalnej przekładają się na krótko- lub długookresowe stany nadmiaru lub niedoboru wody.
Podczas jednej z największych powodzi, która miała miejsce w 1997 r. ok. 25,5 tys. ha powierzchni leśnej (drzewostany, zalesienia i szkółki leśne) uległo zniszczeniu. Przekładając to na wymiar finansowy łączne szkody w LP wówczas oszacowano na blisko 200 mln zł. Z kolei susza w 2006 r. zniszczyła ponad 12 tys. ha powierzchni leśnych, a bezpośrednie straty oszacowano na ok. 44 mln zł. Według danych DGLP straty spowodowane w lasach przez powódź i okiść to kwota 300 mln zł.

Skuteczność przeciwdziałania i skali przedsięwzięć łagodzących niedobory wodne w lasach koncentrują się na następujących celach:
•    zmniejszenia ilości zużywanej wody,
•    spowolnienia odpływu wody,
•    retencjonowania wód powierzchniowych i podziemnych,
•    renaturyzacji zdegradowanych mokradeł.

“Trybuna Leśnika” nr 3/2011 Woda i zmiany klimatu, a gospodarka leśna